Het speerpunt duurzaamheid is vooral gericht op het thema energie; het gaat hierbij om hernieuwbare energie en energiebesparing. Daarnaast richt het programma zich op duurzame mobiliteit en meer waarde uit afval.
Wat willen we bereiken?
- Hernieuwbare energie: 20% duurzame energie in 2020.
- Energiebesparing: in bestaande bouw een daling van het verbruik van energie van gemiddeld 1,5% energie per jaar (tot 2020, ten opzichte van 2007).
- Duurzame mobiliteit: toename van het fietsgebruik en afname van de CO2 uitstoot in het verkeer.
- Afval apart, daar maken we meer van: 75% bron gescheiden afvalinzameling in 2019 (130 kg).
Daarnaast willen wij dat bewoners, bedrijven, instellingen en onderwijs in Ede zich actief inzetten voor duurzaamheid. Wij willen innovatief zijn en een voorbeeldfunctie vervullen voor andere gemeenten op gebied van duurzaamheid.
Indicatoren
Naam indicator | Meting | Meting | Meting | Meting | Streef- | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Percentage duurzame energie ten opzichte van energiegebruik in gemeente Ede | 6,4 | 8,8 | 11,6 | - | 2020: 20 | ||||||||
Hernieuwbare elektriciteit | 1,1 | 3,1 | - | - | |||||||||
| |||||||||||||
Percentage brongescheiden huishoudelijk afval | 59 | 58 | 59,5 | 65 | 75 | ||||||||
| |||||||||||||
Aantal kg huishoudelijk restafval per jaar | 207 | 200 | 196 | 168 | 130 | ||||||||
Percentage in Ede opgewekte duurzame energie | 6,1 | 5,9 | - | - | 2020: 20 | ||||||||
| |||||||||||||
Energiegebruik gebouwde omgeving (in Terajoule) | 4.735 | 4.665 | 4.666 | 1,5% p/jr. | |||||||||
Percentage woningen met zonnepanelen in Ede | 3,47 | 4,74 | |||||||||||
| |||||||||||||
Percentage woningen met zonnepanelen Nederland | 3,26 | 4,41 | |||||||||||
| |||||||||||||
Aantal elektrische auto's per 10.000 auto's | 26,9 | 39,4 | 65,5 | - | Stijging | ||||||||
Mobiliteit - percentage groene auto's wagenpark gemeente Ede | 7,0 | 11,0 | 25,0 | 27,0 | 60,0 | ||||||||
| |||||||||||||
Oordeel inwoners duurzaamheid gemeente Ede | 6,5 | - | 6,5 | - | |||||||||
| |||||||||||||
Oordeel inwoners eigen duurzame leefstijl | 6,6 | - | 6,6 | - | 7 | ||||||||
| |||||||||||||
Wat hebben we daarvoor gedaan?
Het programma Duurzaamheid loopt op basis van de gemeten indicatoren op schema. Hieronder per onderdeel een toelichting van de belangrijkste activiteiten in 2017:
Hernieuwbare energie
- De Routekaart Ede Energieneutraal is opgeleverd en aangeboden aan de gemeenteraad.
- In 2017 zijn er voor meerdere gebouwen van het gemeentelijk vastgoed contracten afgesloten met het warmtenet. Bij elkaar worden hiermee 61 Woningequivalenten (WEQ) aangesloten. Er zijn gesprekken met het warmtenet over nog eens 323 WEQ.
- Het totaal aantal aansluitingen op het warmtenet is uitgebreid van 10.000 naar 14.000 WEQ.
- In het kader van het Postcoderoosproject zijn in 714 zonnepanelen op gemeentelijk vastgoed geïnstalleerd.
- Er wordt onderzocht of het mogelijk is om een deel van de aardwarmte die Parenco (Renkum) over heeft, te leveren aan het Edese warmtenet.
- Er is nader onderzoek gedaan naar geschikte locaties voor windenergie. Besluitvorming over realisatie verwachten we in 2018.
- Aardgasloze nieuwbouw werd in Ede uitgangspunt.
- Met behulp van de stimuleringslening installeerden woningeigenaren onder andere 2.000 zonnepanelen.
- Circa 20 bedrijven in het buitengebied lieten een gratis zonnescan uitvoeren. In 2018 volgen nog 40 scans.
- In 2017 zijn voorbereidingen getroffen waardoor vanaf 2018 de gemeentelijke organisatie duurzame elektriciteit van Nederlandse oorsprong gebruikt.
Duurzame mobiliteit
- Een aantal bedrijven, ACV, Rijkswaterstaat en gemeente Ede onderzoeken de mogelijkheden en haalbaarheid van het rijden op waterstof.
- In 2017 is geborgd dat in het nieuwe busstation elektrische bussen kunnen worden opgeladen en dat de P&R-garage voldoende is toegerust op de verwachte groei van elektrisch vervoer.
- Er zijn laadpalen geplaatst, in 2017 stonden er in Ede in totaal 152 laadpalen.
- De Keobike van Syntus is gelanceerd. Op 4 plekken binnen Ede staan carrousels met 12 fietsen.
- In 2017 reed 30% van het gemeentelijke wagenpark op duurzame energie.
- Het project Zonnefietsen is in goed overleg met de initiatiefnemer beëindigd vanwege het ontbreken van een sluitende businesscase.
Energiebesparing in de (bestaande) bouw
- Door campagne 'project e' zijn er 125 gratis energiebespaaradviezen en 220 stimuleringsleningen verstrekt.
- Met de woningbouwcorporaties is afgesproken om de inzet van energiecoaches te intensiveren en de stimuleringslening open te stellen voor huurders.
- Van de lantaarnpalen in de openbare ruimte is 33% voorzien van LED-verlichting.
- De gemeente en EBC ontwikkelden een initiatief om bedrijven te stimuleren energiemaatregelen te nemen. De deelnemende bedrijven worden niet bezocht in het kader van energietoezicht.
Meer waarde uit afval
- Voor de grondgebonden woningen PMD containers ingevoerd.
- Samen met programma Food is de Food Battle georganiseerd.
- Ondernemers en regiogemeenten startten een initiatief om te verkennen wat nodig is om circulaire economie te stimuleren en onderzoeken. In 2018 besluit de gemeente Ede hoe zij met dit thema verder wil.
Communicatie, participatie en innovatie
- De routekaart Ede Energieneutraal is gemaakt in samenwerking met circa 25 belanghebbenden uit de gemeente Ede, verenigd in de 'denktank Ede Energieneutraal'.
- De energiebesparingscampagne 'Project e' is gestart', deze is gericht op eigenaren van de bestaande bouw.
- Er zijn 4 vrijwilligers opgeleid als energieambassadeur, vanuit het energieloket helpen zij buurtgenoten met de eerste stappen op het gebied van energiebesparing.
- Voor de taakgroep Kerk & Milieu/Samenleving kochten we het concept 'Energyparty'. Dit concept verleidt mensen om met energiebesparing aan de slag te gaan.
- Basisschoolleerlingen en werknemers van Edese bedrijven werden door middel van campagnes gestimuleerd om met duurzaam vervoer naar school en werk te gaan.
- In de wijk Kernhem zijn door KenHem-community 2 elektrische deelauto’s in gebruik genomen. Gemeente Ede heeft de oplaadvoorzieningen geregeld.
Wat heeft het gekost?
afgerond | ligt op schema | vraagt aandacht | |||||||||
bedragen x € 1.000 | |||||||||||
Prestaties Duurzaamheid | Beschikbaar gesteld budget 2017 | Besteed in | Realisatie prestatie | ||||||||
T.b.v. het doel: 20% hernieuwbare energie in 2020 | 210 | 130 | |||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
T.b.v. het doel: energiebesparing in de (bestaande) bouw: daling van het verbruik van energie: gem. 1,5% energiebesparing per jaar | 260 | 174 | |||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
T.b.v. het doel: toename van het fietsgebruik en afname van de CO 2 uitstoot in het verkeer | 202 | 106 | |||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
T.b.v. doel: Minder afval en meer hergebruik/circulair ondernemen. Van 220 naar 100 kilo restafval per inwoner per jaar | 15 | 0 | |||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Overig (onder andere communicatie, interne organisatie, bijdrage duurzame initiatieven intern en extern, motie/amendement) | 250 | 257 | |||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Investeringsfonds: | 847 | 577 | |||||||||
Toelichting
De realisatie ligt op schema. Door een aantal oorzaken vloeit een deel van het budget terug naar het Investeringsfonds. Zo was de reservering voor het project Zonnefietsen niet meer nodig (€ 75.000) en bleek de reservering voor gasloze nieuwbouw overbodig (€ 50.000). Daarnaast zijn er meevallers door het binnen halen van provinciale subsidies voor laadpalen en het energieloket (circa € 60.000).