Woningmarkt
Ontwikkelingen woningmarkt
Het herstel op de woningmarkt heeft zich verder doorgezet in 2017, mede vanwege de aanhoudende lage rente en de investeringsbereidheid van corporaties en marktpartijen. In 2017 zien we in de nieuwbouw veel gerealiseerde woningen (in totaal 542) verspreid over dorpen (194 woningen gereed gemeld) en in Ede-Stad (348 woningen gereed gemeld). De verwachting is dat ook de komende jaren dit herstel doorzet. In 2017 is gestart met de bouw van 1.434 woningen. Hiervan worden er circa 790 gerealiseerd op door de gemeente geleverde grond.

Een deel van de nieuwbouwproductie is/wordt gebouwd voor de lage inkomens, o.a. in het kader van het project ‘versneld realiseren sociale woningbouw (200+200)'. Het blijft van groot belang te blijven sturen op het realiseren van goedkope huur- en koopwoningen. Vooral jonge starters en jonge huishoudens hebben, vanwege de steeds strenger wordende hypothecaire eisen en strengere toewijzingsregels bij corporatiewoningen, grotere moeite de woningmarkt te kunnen betreden c.q. een betaalbare woning te vinden. Ook hier is veel aandacht voor de komende periode. Zo is bijvoorbeeld met de corporaties afgesproken dat zij zich de komende 10 jaar inspannen om 1.000-1.200 betaalbare huurwoningen (huur < € 640 per maand, prijspeil 2018) netto toe te voegen aan de woningvoorraad.

Prestatieafspraken 2018-2022
Op basis van de Woonvisie Ede 2030 zijn in 2017 prestatieafspraken gemaakt met corporaties en huurders (tripartite). Het gaat daarbij om een herijking van de afspraken uit 2016. In de nieuwe afspraken is nadrukkelijker de relatie gelegd tussen de gezamenlijke ambitie/koers voor de komende 5-10 jaar en de concrete afspraken voor het daaropvolgende jaar. Afspraken zijn onder andere gemaakt over het huurprijsbeleid, de omvang van de betaalbare woningvoorraad, de woonruimteverdeling en leefbaarheid.

Woonvisie Ede 2030
Uitvoering van het actieprogramma van de Woonvisie is in volle gang en ligt op schema. Het rapporteren over de voortgang van het actieprogramma staat voor 2018 op de planning. Met betrekking tot de uitvoering van de Woonvisie is in 2017 is onder andere ingezet om als gemeente meer regie te krijgen op de programmering van woningbouw, specifiek de afstemming van het aanbod op de korte en lange termijnbehoefte. Dat is gedaan via het Integraal Portefeuillemanagement Woningbouw (IPW). Na de kwantitatieve slag die in 2017 is gemaakt richten we ons in 2018 e.v. op het kwalitatief programmeren. Welk programma is wenselijk en hoe verhoudt zich dat tot de lopende projecten? Is bijsturing noodzakelijk, wenselijk en/of mogelijk?

Regionale Woonagenda
In 2017 is regionaal intensief samengewerkt om te komen tot nieuwe woningbouwafspraken. Afgesproken is dat Ede, op basis van de bevolkingsprognoses, circa 5.800 woningen kan bouwen de komende 10 jaar. Dat is nog zonder de eventuele overloop vanuit overspannen woningmarkten, zoals Utrecht en Amersfoort. Daarnaast zijn afspraken gemaakt over de kwalitatieve thema’s die de regio oppakt. Ede heeft binnen die Regionale Woonagenda 2.0 het thema ‘Transformatie en herontwikkeling’ geadopteerd.

Project 200 + 200
Het project om versneld 400 sociale huurwoningen te realiseren is eind 2015 vastgesteld. Reeds in 2016 is geconcludeerd dat het realiseren van 200 tijdelijke woningen niet haalbaar is. Daarom wordt gestuurd op de realisatie van 400 permanente woningen. Eind 2017 zijn in totaal 69 van de 400 woningen opgeleverd. Dat is minder dan gehoopt o.a. door vertraging in de planologische procedures. Er zijn op dit moment wel meerdere projecten in aanbouw. We verwachten dat in 2018 ruim 200 woningen opgeleverd kunnen worden en dat de laatste van de 400 woningen in 2019 worden opgeleverd.

Duurzaamheid
Op verzoek van de raad heeft het college in 2017 besloten om bij de verkoop van grond de eis op te leggen dat aardgasloos wordt gebouwd.

Duurzaamheid en energie
Afvalinzameling en verwerking
In 2017 is gewerkt aan de invoering van het in 2016 vastgestelde beleid voor huishoudelijk afval met als doel 75% bronscheiding in 2019 en nevendoelstelling 130 kg restafval per inwoner per jaar.  In 2017 heeft de voorbereiding hiervan plaatsgevonden met de uitrol in drie fasen in de buitendorpen, Bennekom en Ede-zuid en ten slotte Ede-noord. Deze voorbereidingen hebben geresulteerd in invoering van volumefrequentie en een tarief per aanbieding ingevoerd per 1 januari 2018.

Energie en klimaat
Dit thema zit verwerkt in het Programma Duurzaamheid, zie daarom hoofdstuk Investeringsfonds, waarin tevens ingegaan wordt op de resultaten aangaande het warmtenet, de energiebesparing en de verduurzaming van de bestaande bouw.

Ruimtelijke planvorming
Visies
In 2017 is de visie voor Ede Stad vastgesteld. Daarnaast is ook de visie voor Bennekom opgesteld en vastgesteld, in nauwe samenwerking met de dorpsraad in Bennekom. De visies zijn een belangrijk hulpmiddel gebleken bij de integrale beoordeling van initiatieven en het gesprek hierover met initiatiefnemers. Verder is een document opgesteld dat richting geeft aan hoe verder om te gaan met het opstellen van visies in het licht van de Omgevingswet.

Middels het project 'Levend Landschap' zijn in 2017 in 4 dorpen en buurtschappen concrete afspraken gemaakt over de versterking van de landschappelijke kwaliteit. Hierin zijn concrete projecten opgenomen voor de versterking van natuur, landschap, erfgoed en recreatie. Hierdoor wordt de landschappelijke versterking getransformeerd van een gemeentelijke aanpak naar een gemeenschappelijk aanpak met onze bewoners om samen trots te blijven op de ‘Parels van de Edese landschappen’. Hiermee worden de ambities uit de ‘Structuurvisie buitengebied 2011’ gerealiseerd, met een innovatieve werkvorm. Ook met de andere dorpen worden in 2018 en verder deze afspraken gemaakt en uitgevoerd.  

Omgevingswet
Voor de implementatie van de Omgevingswet stond het jaar 2017 in het teken van bewustwording en koers bepalen. Na enkele inspiratiesessies is een startnotitie opgesteld en vastgesteld door de raad. Aan de eerste bouwstenen voor de Omgevingsvisie wordt gewerkt met bijvoorbeeld de Handreiking Omgevingskwaliteit en een visie op functiewisseling in het buitengebied en beleidsvernieuwing van beleid binnen het ruimtelijk domein.

Uitvoering Manifest Gezonde Leefomgeving Veehouder - gebiedsgerichte aanpak Luchtkwaliteit
De uitvoering van het in december 2016 bekrachtigde Manifest is in 2017 voortvarend opgepakt door alle betrokken partijen (regio-gemeenten, provincie, veehouderijsector en kennisinstellingen). Doel is vermindering van de bijdrage vanuit de veehouderij op de lokale luchtkwaliteit, focus lag in 2017 op reductie van fijn stof.
Middels interim-beleid zijn kansen in vergunningverlening benut en is 30%  extra reductie van fijnstof bereikt. De goede samenwerking tussen sector, gemeente, vergunningverlener (OddV), agrarisch adviseurs en kennisinstelling WLR (WUR) is de basis voor dit succes. Het Praktijkcentrum voor Emissiereductie Veehouderij is opgericht en de eerste pilots met innovatieve emissie-reducerende technieken zijn gestart bij praktijkbedrijven in de regio. De resultaten van de pilots worden ook in 2018 verwacht en zullen weer meer mogelijkheden voor haalbare en betaalbare emissiereductie opleveren.

Omgevingsdienst de Vallei
Het economisch herstel heeft in 2017 ook gezorgd voor een toename van het aantal aanvragen
omgevingsvergunningen, met name bouwen. Daardoor is in 2017 sprake van een flinke toename van de legesopbrengsten uit de omgevingsvergunningaanvragen.

Recreatie en Toerisme
In 2017 is met ondernemers, maatschappelijke organisaties en inwoners een Visie op Recreatie opgesteld voor de gemeente Ede. De speerpunten en actielijnen worden in 2018 uitgewerkt in een uitvoeringsprogramma.
De provinciale Gebiedsopgave Veluwe bepaalt mede de koers voor natuur, erfgoed, toerisme en recreatie in de jaren 2016 tot en met 2020. De projecten die daar uit voortvloeien moeten bijdragen aan de centrale doelstelling van de Gebiedsopgave: de Veluwe op één als binnenlandse vakantiebestemming. De projecten op de Veluwe-agenda zullen mede bepalen hoe de inzet van onze specialisten en adviseurs op de genoemde onderwerpen er in de komende jaren uit gaat zien. Het project Vitale vakantieparken blijft een belangrijk project waarin samen met de ondernemers wordt gewerkt aan het verbeteren van de toeristische verblijfsmogelijkheden.